Tiền đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Và ở Việt Nam, chúng ta đang sử dụng hai loại tiền chính là tiền giấy và tiền polymer. Mỗi loại đều có ưu và nhược điểm của riêng nó. Tuy nhiên, chúng tôi tin rằng sử dụng bất kỳ loại tiền nào cũng không quan trọng, miễn là bạn có tiền để sử dụng (hehe!). Bạn nghĩ sao về điều này? Hãy để lại bình luận của bạn dưới bài viết này nhé.
Bên cạnh đó, mỗi quốc gia sẽ có công nghệ in tiền khác nhau, chỉ khác nhau về họa tiết và yếu tố bảo an. Nhưng chung quy lại, khi xem xét về khía cạnh hóa học, tiền giấy và tiền polymer vẫn có một số nét tương đồng.
Vì vậy, để giúp bạn có cái nhìn rõ hơn về vấn đề này, chủ đề hôm nay của chúng ta sẽ là hóa học của tiền giấy và tiền polymer. Hãy lấy ra 2 loại tiền mà bạn có, để trước mặt và ta sẽ bắt đầu xem xét từng phần một của chúng.
Tiền Giấy
Tiền giấy không được làm bằng giấy theo cách thông thường mà chúng ta từng nghĩ. Bởi vì bột giấy sẽ không đủ bền, và hấp thụ nước quá dễ dàng. Thay vào đó, người ta sử dụng khoảng 80% giấy cotton (hay sợi bông), đôi khi được trộn với sợi dệt khác với số lượng nhỏ.
Theo cách đó, tiền giấy có thể được coi như là tiền polymer. Do cotton có chứa khoảng 90% cellulose, nó là một polymer tự nhiên hình thành từ một số lượng lớn các đơn vị glucose, và thường thấy trong các thành tế bào của thực vật.
Tiền Polymer
Tiền polymer thường có cấu tạo 3 lớp, gồm một lớp phim, sau đó tới lớp giấy nền, cuối cùng là phủ mờ và vecni.
Theo từ điển bách khoa toàn thư mở, tại Australia, lớp phim của tiền polymer được chế tạo bằng cách làm nóng chảy chất nhựa tổng hợp có gốc dầu mỏ, thổi vào luồng khí nén có áp suất lớn và tạo ra màng nhựa dạng bong bóng. Khi hút bỏ không khí, màng nhựa sẽ được cán phẳng trở thành phim trong suốt. Lớp nền sẽ được in trên phim, tạo thành nền giấy polymer có hoa văn, họa tiết được thiết kế riêng bởi từng quốc gia, sau đó tờ tiền được phủ một lớp mờ và vecni để bảo vệ phần mực đã in.
Cho đến nay, polymer là loại tiền duy nhất có yếu tố chống giả đặc trưng là sử dụng công nghệ cao để cài đặt hình ẩn.
Ngoài ra, các tờ tiền polymer thực tế thường được làm từ polypropylene định hướng theo trục (hay nhị trục). Sự kéo dài làm tăng cường sức mạnh và sự trong suốt của phim được sản xuất. Hơn nữa, độ trong suốt của phim thường được bảo quản trong một cửa sổ trên giấy, nhưng phần lớn được phủ một màu trắng để làm cho nó trở nên mờ đục trước khi in.
Vậy Tại Sao Các Quốc Gia Thay Thế Tiền Giấy Bằng Tiền Polymer?
Một phần là do chi phí. Tiền polymer vẫn có thể được sử dụng trung bình gấp 2,5 lần so với tiền giấy do độ bền cao của chúng. Chúng khó bị rách, không thấm nước và không hấp thụ bụi bẩn hoặc các chất khác. Thời gian sử dụng lâu hơn có thể bù đắp một sự thật là chúng hơi đắt tiền hơn để sản xuất.
Hơn nữa, tiền polymer cũng có lợi thế khi đến cuối thời gian có thể sử dụng của mình, do được làm bằng polymer, chúng có thể được tái chế. Điều này không giống như tiền giấy, phải được xé nhỏ hoặc đốt sau thời gian trên.
Một lợi ích khác của tiền polymer là khó bị giả mạo so với tiền giấy. Nhiều tính năng bảo mật mà người ta sử dụng, cũng giống như các tính năng được sử dụng trên tiền giấy. Nhưng sự khó khăn này gia tăng khi sản xuất một số trong các loại tiền bằng polymer, làm chúng khó sao chép.
Nhưng Các Tính Năng Bảo Mật Này Là Gì?
Có một chút khó khăn để đi vào chi tiết cụ thể, do thực tế là các hợp chất hoặc thành phần cụ thể được sử dụng được giữ bí mật cho từng quốc gia. Tuy nhiên, chúng ta có thể xem các thuật ngữ chung ở một số tính năng bảo mật.
Một nhóm các tính năng được gọi là “Optically Variable Devices” (gọi tắt là OVDs, theo Wikipedia thì đó là một hình ảnh ánh kim thể hiện nhiều hiệu ứng quang học như chuyển động hoặc thay đổi màu sắc). Và tất cả đều hoạt động trên nguyên tắc rằng sự xuất hiện của chúng thay đổi khi một cái gì đó bên ngoài tiền thay đổi (thường là ánh sáng hoặc góc nhìn).
Một tính năng bảo mật thông dụng khác là ngâm tẩm một phần của tiền với các hợp chất có màu khác với ánh sáng cực tím. Có lẽ thí dụ nổi tiếng nhất về điều này là việc sử dụng các phức hợp Europium trong tiền Euro. Europium là một thành viên của nhóm lantanide trong bảng tuần hoàn, và nhiều hợp chất lantanide phát huỳnh quang dưới tia cực tím. Ánh sáng tia cực tím kích thích các electron trong các hợp chất lên mức năng lượng cao hơn trước khi chúng mất năng lượng dư thừa này và rơi xuống vị trí ban đầu. Năng lượng dư thừa bị mất dưới dạng ánh sáng nhìn thấy, tạo ra sự phát huỳnh quang.
Các tấm lợp (hay lưới) nhiễu xạ cũng là các OVD, và có các đường nét mỏng được phủ một lớp kim loại phản xạ như nhôm, cho phép thấy nhiều màu sắc tùy thuộc vào góc nhìn từ tiền mà chúng ta quan sát.
Còn nhiều tính năng bảo mật khác nhưng chúng ta không thể đi vào chi tiết cụ thể trong bài viết này. Tuy nhiên, điều rõ ràng là nhiều quốc gia sẽ chấp nhận sử dụng các loại tiền bằng polymer trong tương lai. Nhưng bây giờ, nếu bạn đang có tiền trong tay và quan sát chúng thì đây là một điều thú vị về hóa học!
Polymer là một thuật ngữ không còn xa lạ với chúng ta, nhất là trong ngành công nghiệp nhựa và vật liệu tổng hợp. Nhưng bạn đã hiểu rõ về polymer là gì, tính chất và ứng dụng cũng như các loại polymer thường gặp chưa. Hy vọng bài viết này đã giúp ích cho bạn trong việc tìm hiểu về vật liệu này.
Hãy truy cập EzCash.vn để biết thêm thông tin về các dịch vụ tài chính và tiền tệ.