Có một loại quỹ đầu tư không quá nổi tiếng nhưng lại thu hút hơn 80 triệu người Mỹ tham gia với số vốn góp lên đến hàng ngàn tỷ Đô la và lợi nhuận cực khủng. Đó chính là quỹ tương hỗ. Hiện nay, quỹ tương hỗ đã trở nên khá phổ biến tại Việt Nam với nhiều công ty quản lý quỹ uy tín như VCBF, DCBC, IPAAM, TCEF…
I. Thông tin về quỹ tương hỗ
1. Quỹ tương hỗ là gì?
Quỹ tương hỗ (tiếng Anh: Mutual Fund) là một hình thức quỹ đầu tư tập thể được quản lý chuyên nghiệp bởi các chuyên gia tài chính có kinh nghiệm. Tiền trong quỹ được dùng để mua chứng khoán. Nguồn vốn của quỹ có thể đến từ việc huy động tiền dư thừa từ công chúng hoặc vốn góp của các nhà đầu tư.
Phần lớn các quỹ tương hỗ là “mở” nghĩa là nhà đầu tư có thể mua hoặc bán cổ phần quỹ bất cứ lúc nào. Giá trị của quỹ tương hỗ phụ thuộc vào sự lên xuống của danh mục đầu tư và khả năng tăng trưởng của các mã chứng khoán trong từng thời kỳ.
Một công ty quản lý quỹ thường nắm giữ hàng trăm mã cổ phiếu và trái phiếu khác nhau. Khi quỹ tương hỗ có lợi nhuận, số tiền lãi sẽ được chia đều cho những người góp vốn. Trong trường hợp lỗ, số tiền lỗ cũng sẽ được chia đều.
2. Phân biệt quỹ tương hỗ và quỹ ETF
Giống nhau:
- Đều là quỹ đầu tư tập thể, vốn hình thành từ nhiều nguồn khác nhau.
- Đều được quản lý bởi đội ngũ chuyên gia tài chính của công ty quản lý quỹ.
- Sản phẩm đầu tư là chứng khoán các loại như cổ phiếu, trái phiếu, tiền điện tử, ngoại tệ.
- Rủi ro thấp hơn việc đầu tư trực tiếp vào cổ phiếu.
3. Phân biệt quỹ tương hỗ và quỹ đầu tư
Quỹ tương hỗ là một loại quỹ trong quỹ đầu tư. Phần lớn các quỹ tương hỗ là quỹ mở, nhà đầu tư có thể mua bao nhiêu cổ phần quỹ tùy thích. Khi quỹ đã quá lớn, các nhà đầu tư mới sẽ không được tham gia thêm. Thay vào đó, công ty quản lý quỹ sẽ tạo ra một quỹ mới và thu hút các nhà đầu tư khác.
Với quỹ tương hỗ là quỹ mở, giao dịch diễn ra như giao dịch cổ phiếu. Giá thị trường biến đổi theo cung cầu và giá trị hiện tại của quỹ.
II. Các loại quỹ tương hỗ hiện nay
Hiện nay, có 2 quỹ tương hỗ chính: Quỹ đầu tư theo chỉ số và quỹ thu nhập cố định. Ngoài ra còn có các loại khác như: Quỹ ngành, quỹ cổ phần, quỹ cân bằng, quỹ quốc tế, quỹ thị trường tiền tệ, quỹ đặc biệt…
Quỹ đầu tư theo chỉ số là quỹ tương hỗ hoạt động dựa trên chỉ số chứng khoán.
III. Cách thức hoạt động của quỹ tương hỗ
Bộ máy hoạt động của quỹ tương hỗ bao gồm:
- Nhà đầu tư: người góp vốn và trả phí cho công ty quản lý quỹ vận hành và nhận lợi nhuận nếu quỹ hoạt động tốt. Hoặc phải bù lỗ nếu quỹ hoạt động không tốt và thua lỗ.
- Công ty quản lý quỹ: tổ chức có nghĩa vụ pháp lý cao nhất, đảm bảo quyền lợi cho các nhà đầu tư.
- Đội ngũ cố vấn: gồm các chuyên gia đầy kinh nghiệm và hiểu biết sâu rộng đến thị trường tài chính. Nhiệm vụ chính của họ là phân tích thị trường, giá cổ phiếu và các tài sản liên quan để đạt mục tiêu sinh lời.
Nguồn lợi nhuận mà nhà đầu tư sẽ nhận được đến từ 3 nguồn chính:
- Thanh toán cổ tức: Công ty quản lý quỹ phân phối cổ tức cho những người tham gia quỹ nếu phát sinh lợi nhuận. Có thể thanh toán dưới dạng tái đầu tư hoặc nhận tiền ngay.
- Tăng trưởng danh mục đầu tư: Danh mục đầu tư tăng giá cũng được xem là lãi. Người quản lý quỹ có quyền bán và thu lợi nhuận, sau đó chia đều cho người tham gia. Trường hợp lỗ, cũng chia đều như thế.
- Giá trị tài sản ròng: Danh mục đầu tư tăng đồng nghĩa với giá trị tài sản ròng của quỹ cũng tăng. Nếu công ty quản lý quỹ chưa bán, bạn sẽ không nhận được lợi nhuận ngay, nhưng bạn có quyền quyết định bán hoặc không. Hãy đọc kỹ và nắm vững quy định của quỹ trước khi ký hợp đồng với công ty quản lý quỹ.
IV. Lợi ích của quỹ tương hỗ
Ưu điểm của quỹ tương hỗ:
- Nhà đầu tư không cần có quá nhiều kinh nghiệm mới có thể tham gia được. Thay vì phải tự tìm hiểu và đưa ra quyết định đầu tư, bạn có thể giao phó toàn bộ cho công ty quản lý quỹ. Họ sẽ giúp bạn đầu tư phù hợp.
- An toàn hơn việc tham gia đầu tư trực tiếp vào thị trường chứng khoán. Bạn sẽ luôn được tư vấn bởi các chuyên gia và lựa chọn an toàn nhất để bảo toàn vốn và sinh lời.
- Danh mục đầu tư đa dạng từ chứng khoán, hợp đồng quyền chọn, hàng hóa, tiền tệ và một số loại tài sản khác. Chính nhờ sự đa dạng này mà lợi nhuận cũng tăng cao hơn.
- Tính thanh khoản khá tốt, bạn có thể dừng tham gia bất cứ lúc nào.
V. Các quỹ tương hỗ tại Việt Nam hiện nay
Dưới đây là một số quỹ tương hỗ tại Việt Nam mà bạn có thể tham khảo:
- Công ty quản lý quỹ của ngân hàng Vietcombank (VCBF), thành lập từ năm 2005.
- Quỹ Dragon Capital Việt Nam (DCBC), có mặt tại Việt Nam từ năm 1994.
- Công ty quản lý quỹ IPAAM, ra đời năm 2008, thuộc sở hữu của VNDirect.
- Quỹ đầu tư cổ phiếu của ngân hàng Techcombank (TCEF).
- Quỹ đầu tư cổ phiếu Hưng Thịnh Vinawealth (VEOF).
- Quỹ đầu tư Năng Động Việt Nam (VFMVFA).
- Quỹ đầu tư của Bảo Việt (BVFED).
- Quỹ đầu tư định kỳ của ngân hàng MBBank (MBVF).
- Quỹ đầu tư của VIC Partners.
- Quỹ đầu tư Vinasa Angels Network.
- Công ty TNHH Angel 4 Us – cộng đồng các nhà đầu tư thiên thần cho startup tại Việt Nam.
- Hội doanh nghiệp trẻ Hà Nội (Hanoi Young Business Association).
- Quỹ đầu tư IMJ Investment Partners (Singapore).
- Quỹ đầu tư IDG Ventures Vietnam.
- Quỹ đầu tư khởi nghiệp ONECAPITALWAY.
VI. Rủi ro khi tham gia quỹ tương hỗ
Không có phương thức đầu tư an toàn tuyệt đối, với quỹ tương hỗ, rủi ro là bạn có thể mất một ít hoặc toàn bộ số tiền đầu tư nếu giá trị tài sản ròng trong danh mục đầu tư tụt dốc nghiêm trọng. Khi thị trường thay đổi, cổ tức và lãi suất cũng thay đổi theo. Hiện tại, rủi ro mất hết vốn khá hiếm vì các danh mục đầu tư thường bù trừ cho nhau, chứ không đồng loạt giảm.
Hiệu suất hoạt động của quỹ trong quá khứ không quá quan trọng và không dự đoán được tương lai. Tuy nhiên, bạn cũng có thể nhận biết được mức độ biến động của quỹ trong một khoảng thời gian. Quỹ càng biến động thì rủi ro càng cao.
VII. Những sai lầm khi đầu tư quỹ tương hỗ
Một số sai lầm nhà đầu tư có thể mắc phải khi tham gia quỹ tương hỗ:
- Xem nhẹ các loại phí quản lý của quỹ: Khi tham gia quỹ tương hỗ, nhà đầu tư phải chi trả rất nhiều khoản phí như phí thường niên, phí tham gia, phí rút ra khỏi quỹ, phí nghiệp vụ cổ đông, phí lưu ký, phí cho nghiệp vụ kế toán, phí chi cho đội ngữ ủy thác. Nếu số vốn góp nhỏ, sau khi trừ hết phí, lợi nhuận còn lại cũng không nhiều.
- Quá tự tin vào quỹ tương hỗ: Rất nhiều người quá tin tưởng vào quỹ tương hỗ mà mình lựa chọn và đầu tư rất nhiều tiền vào đó. Nhưng điều ngược lại cũng có thể xảy ra và hậu quả đương nhiên là khó lường.
- Chọn nhầm công ty quản lý quỹ, không nhận ra được giới hạn của bản thân: Không phải công ty quản lý quỹ nào cũng đáng tin cậy và tư vấn đúng cho kế hoạch của bạn. Bạn cũng cần xác định khẩu vị rủi ro của mình để tránh mắc sai lầm.
Để tránh mắc sai lầm khi đầu tư quỹ tương hỗ, bạn cần nắm được những nguyên tắc sau:
- Rót vốn thường xuyên vào quỹ: Nếu không thường bổ sung vốn vào danh mục đầu tư, dù có lãi suất kép thì tiền lời thu về cũng không nhiều. Số vốn nhỏ hơn sẽ dẫn đến lời bù vào. Vì vậy, hãy đảm bảo bạn có đủ vốn tham gia.
- Lựa chọn quỹ phù hợp với mức độ chịu đựng rủi ro của bản thân: Tìm hiểu kỹ các quỹ tương hỗ, xem họ đầu tư vào hàng hóa nào và xem có phù hợp với nguồn vốn và phong cách đầu tư của bạn hay không.
- Luôn chú ý tới các rủi ro có thể xảy ra: Không có công ty quỹ nào cam kết mức lợi nhuận cụ thể. Yếu tố thị trường tác động rất mạnh mẽ đến lãi và lỗ của quỹ. Một tỷ lệ thua lỗ nhẹ là bình thường.
- Hiểu rõ các yếu tố rủi ro và đặc điểm của quỹ trước khi đầu tư.
Ở trên là những thông tin về quỹ tương hỗ. Hy vọng rằng đã cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích. Chúc bạn thành công!
