Tiền điện tử đã xuất hiện với mục đích thay thế tiền pháp định trong việc trao đổi, sử dụng thuật toán để bảo mật và xác nhận các giao dịch, cũng như kiểm soát việc tạo ra các đơn vị mới trong mạng lưới tiền điện tử. Với cơ bản, tiền điện tử là một dạng cơ sở dữ liệu giới hạn đầu vào, không ai có thể thay đổi nếu không đáp ứng đủ một số điều kiện xác định sẵn.
Tiền điện tử pháp định và không pháp định
Có hai hình thức chính của tiền điện tử: pháp định và không pháp định.
-
Tiền điện tử pháp định: là dạng số hóa của tiền pháp định được chính phủ phát hành, để dễ dàng trao đổi qua Internet. Ví dụ như MoMo, AirPay, Zalo Pay, Moca,…
-
Tiền điện tử không pháp định (tiền ảo): là một loại tiền điện tử không được kiểm soát, phát hành bởi chính phủ, mà thường được phát hành, quản lý và kiểm soát bởi các nhà phát hành tư nhân, nhà phát triển hoặc tổ chức sáng lập. Loại tiền này được sử dụng và chấp nhận giữa các thành viên của một cộng đồng ảo cụ thể. Bitcoin là loại tiền mã hóa đầu tiên ra đời vào năm 2008.
Nguồn gốc và sự vận động của tiền điện tử
Năm 1983, David Chaum đã giới thiệu ý tưởng về tiền điện tử thông qua một bài nghiên cứu. Ông thành lập công ty DigiCash tại Amsterdam vào năm 1990 để thương mại hóa các ý tưởng trong nghiên cứu của mình. Tuy nhiên, công ty này đã phá sản vào năm 1998.
Trong thập kỷ 1990, E-Gold cũng là một dự án tiền điện tử nổi tiếng tại Mỹ. Tuy nhiên, do vấn đề về bảo mật và việc lạm dụng, E-Gold đã bị tấn công bởi hacker và dần mất uy tín. Trong giai đoạn từ năm 2000, E-Gold bắt đầu suy thoái và cuối cùng bị đóng cửa vào năm 2009.
Vào năm 2008, một lập trình viên (hoặc một nhóm lập trình viên) sử dụng tên Satoshi Nakamoto đã xuất bản một bài báo mô tả các loại tiền điện tử và năm 2009 đã ra mắt Bitcoin, loại tiền điện tử được chấp nhận và sử dụng rộng rãi nhất.
Xu hướng phát triển của tiền điện tử
Theo Báo cáo của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS), 86% trong số 65 ngân hàng trung ương được khảo sát đã tiến hành hoạt động liên quan đến tiền tệ kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC – Central Bank Digital Tokens). Điều này có thể là nghiên cứu, chứng minh tính khả thi hoặc phát triển thí điểm. Gần 15% còn lại đang tiến hành nghiên cứu thực tế cho các đồng tiền thử nghiệm.
Xu hướng tập trung vào CBDC bắt nguồn từ việc người tiêu dùng ngày càng xa rời tiền mặt, nhất là trong bối cảnh dịch Covid-19. Tuy nhiên, không chỉ vì lý do này mà xu hướng giảm sử dụng tiền mặt đang tăng lên. Tính tiện lợi, nhanh chóng và an toàn là những yếu tố tiện ích mà người ta đang tính đến.
Nhiều quốc gia đang khám phá, phát triển hoặc thử nghiệm các loại tiền kỹ thuật số, bao gồm cả nhóm G20 và các quốc gia không thuộc G20 như Thụy Điển, Na Uy, Thụy Sĩ và Campuchia.
Tác động của tiền điện tử
Theo góc nhìn của Ngân hàng Trung Ương Trung Quốc (PBOC), tiền điện tử pháp định sẽ mang lại nhiều lợi ích như: tính toán chính xác hơn các chỉ tiêu kinh tế, khả năng thu thập dữ liệu thời gian thực, phòng chống rửa tiền và trốn thuế, giảm bớt việc cung cấp thông tin và báo cáo giữa các tổ chức tài chính.
Tuy nhiên, việc sử dụng tiền kỹ thuật số cũng có những rủi ro đi kèm. Sàn giao dịch có thể bị sập, dữ liệu có thể bị mất hoặc bị tấn công bởi hacker và tội phạm mạng. Đối với tiền điện tử không pháp định, cũng có rủi ro về việc sử dụng phi pháp và thách thức trong việc kiểm soát lượng cung tiền và xử lý rủi ro.
Ở Việt Nam, tiền kỹ thuật số vẫn được coi là tài sản ảo và chưa được coi là phương tiện thanh toán. Tuy nhiên, Việt Nam cần chuẩn bị và đưa ra các giải pháp phù hợp để nắm bắt xu thế của thế giới. Việc quản lý tiền kỹ thuật số cần có khung pháp lý để kiểm soát rủi ro và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân và tổ chức sử dụng tiền kỹ thuật số.
Tiền điện tử có tiềm năng phát triển trong tương lai và có thể trở thành phương tiện thanh toán mới của thế giới. Việc chấp nhận và sử dụng tiền điện tử cũng đang tuân theo con đường tương tự như khi Internet thương mại xuất hiện khoảng 30 năm trước.
Dù có nhiều rủi ro và thách thức, tiền điện tử đang tạo ra những cơ hội mới trong ngành tài chính và kinh doanh. Việc cập nhật và áp dụng các xu hướng mới sẽ giúp các tổ chức và cá nhân duy trì sức mạnh và khả năng cạnh tranh trong thời đại kỹ thuật số.
Để biết thêm thông tin về tiền điện tử, hãy truy cập EzCash.vn.