Trong cuộc sống hiện đại, bên cạnh áp lực công việc và thành công, các bạn trẻ còn phải đối mặt với nhiều khoản chi tiêu xung quanh như ăn uống, đi lại, chăm sóc bản thân, gia đình,… Có lẽ vì thế mà nhiều người đã tìm đến thị trường chứng khoán như một cách kiếm thêm thu nhập để giải quyết các vấn đề trên.
Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là: Có nên đầu tư vào cổ phiếu? Làm thế nào để đầu tư vào cổ phiếu với số vốn nhỏ?
Bạn có nên đầu tư vào thị trường chứng khoán?
Mỗi ngày có hàng nghìn tài khoản chứng khoán mới được mở khiến bạn luôn tự hỏi: Chứng khoán có gì hấp dẫn? Bạn có nên đầu tư vào cổ phiếu?
Ưu điểm: Linh hoạt, không cần nhiều vốn, lãi suất cao
Trên thực tế, trong tất cả các kênh đầu tư, chứng khoán luôn là kênh có lãi suất bình quân cao nhất:
- Chứng khoán – Cổ phiếu: 15%/năm
- Bất động sản: 12%/năm
- Trái phiếu: 9,4%/năm
- Vàng: 9%/năm
- Tiết kiệm: 8%/năm
- USD: 2,2%/năm
Có thể thấy, chứng khoán và bất động sản là hai kênh đầu tư mang lại mức lãi suất cao và ấn tượng. Tuy nhiên, đầu tư bất động sản cần số vốn lớn, có thể lên đến hàng tỷ đồng. Còn cổ phiếu chỉ cần vài trăm, vài triệu cho một lần mua. Bạn có thể đầu tư vào cổ phiếu chỉ với một số vốn nhỏ và tích lũy tài sản theo thời gian.
Giả sử bạn tích cóp được 3 triệu đồng và đầu tư vào cổ phiếu với lãi suất 15%/năm. Nếu đến năm 50 tuổi mà bạn không rút thì bạn sẽ được 18 tỷ. Đó là sức mạnh của việc tận dụng lãi kép. Đồng thời, đây cũng là điểm thu hút lớn nhất đối với các nhà đầu tư mới bởi đây là kênh đầu tư sinh lời cao, hiệu quả dù không có quá nhiều vốn.
Nhược điểm: Cần nhiều kiến thức, chuyên môn, kỹ năng và một tâm lý vững vàng
Tuy nhiên, chứng khoán không phải là kênh đầu tư “ngon lành” nếu người tham gia không được trang bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng và tâm lý vững vàng để đưa ra quyết định mua bán chính xác.
Vì vậy, khi đầu tư chứng khoán, người chơi nên bắt đầu với số vốn nhỏ để làm quen với thị trường, học cách mua bán chứng khoán, nắm bắt xu hướng, quy luật thị trường,… Từ đó rút ra kinh nghiệm để đầu tư chứng khoán an toàn , tránh tình trạng lỗ vốn trong thời gian đầu nếu thất bại.
Làm sao để đầu tư chứng khoán sinh lời với số vốn ít?
Xác định mục tiêu đầu tư
Bạn đầu tư để làm gì?
Để sau này có tiền mua nhà, mua xe, đi du lịch khắp thế giới hay để khởi nghiệp, tự do tài chính, nghỉ hưu sớm,…
Viết mục tiêu của bạn ra giấy, càng cụ thể càng tốt. Bạn có thể áp dụng các nguyên tắc SMART trong khi đặt mục tiêu.
Đọc thêm: 3 bước thiết lập mục tiêu tài chính theo nguyên tắc S.MA.RT
Khi đã có mục tiêu rõ ràng cho mình, bạn sẽ biết cách tính lãi suất đầu tư sao cho phù hợp để đạt được mục tiêu.
Hiểu bản chất của thị trường và cổ phiếu
Đừng vội lao ngay vào đầu tư khi chưa nắm rõ bản chất thị trường và loại hình đầu tư chứng khoán (cổ phiếu, trái phiếu, chứng khoán phái sinh) mà mình muốn lựa chọn. Sau đây bài viết sẽ trình bày chi tiết về bản chất của thị trường và cổ phiếu.
Thị trường chứng khoán luôn có tính chu kỳ
Thị trường chứng khoán cũng giống như nền kinh tế, luôn có tính chu kỳ, lên xuống trong một khoảng thời gian nhất định. Nếu không hiểu bản chất của thị trường, chúng ta sẽ dễ kết luận sai lầm và cho rằng: Đầu tư vào cổ phiếu về lâu dài sẽ luôn có lãi suất 50%/năm, 100% thậm chí 200%/năm.
Trên thực tế, đầu tư vào cổ phiếu có lợi suất 15-20%/năm trong dài hạn đã là một thành công. Những nhà đầu tư thiên tài trên thế giới như Warren Buffet, Charlie Munger, John Bogle hay Peter Lynch,… cũng chỉ mong kiếm được lợi nhuận.
Giá trị thực của cổ phiếu sẽ khác với giá trị giao dịch trên thị trường
Khi hiểu bản chất thị trường sẽ luôn thay đổi, mỗi nhà đầu tư nên mua cổ phiếu dựa trên giá trị thực.
Trước hết, để hiểu được giá trị thực của cổ phiếu, chúng ta phải biết cổ phiếu là gì?
Cổ phiếu là loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu cổ phiếu của tổ chức phát hành. Các cổ đông sẽ trở thành cổ đông của công ty phát hành.
Nói một cách đơn giản, người mua sẽ sở hữu một tỷ lệ phần trăm (%) doanh nghiệp tương ứng với số cổ phần mà mình mua. Ví dụ, nếu bạn mua 20% cổ phần của một doanh nghiệp, bạn sẽ sở hữu 20% cổ phần của doanh nghiệp. Khi kinh doanh có lãi khoảng 100đ bạn sẽ nhận được 20đ.
Vì vậy, về cơ bản, giá trị thực của cổ phiếu sẽ tăng lên khi doanh nghiệp kinh doanh có lãi và khoản lợi nhuận này tăng lên hàng năm. Người mua cổ phiếu từ đó sẽ thu được lợi nhuận.
Ví dụ về giá trị thực và giá giao dịch của một cổ phiếu trên thị trường như sau:
Ban đầu, doanh nghiệp trị giá 100 tỷ. Công ty phát hành 100 triệu cổ phiếu. Như vậy giá trị thực của cổ phiếu sẽ là 1.000 đồng.
Năm sau, công việc kinh doanh phát triển và mang về 10 tỷ đồng lợi nhuận. Giá trị doanh nghiệp hiện nay là 110 tỷ đồng. Số cổ phiếu vẫn là 100 triệu. Khi đó giá trị thực của một cổ phiếu sẽ là 1.100 đồng.
Tuy nhiên, giá trị thực của cổ phiếu chưa chắc đã bằng giá giao dịch xanh đỏ trên bảng điện tử mà chúng ta thường thấy hàng ngày.
Giá giao dịch trên bảng điện tử thường phụ thuộc vào tâm lý của người tham gia thị trường. Giả sử có một tin đồn xấu liên quan đến doanh nghiệp, chúng ta sẽ thấy giao dịch cổ phiếu của doanh nghiệp này giảm sút bất thường. Vì khi đó tâm lý nhà đầu tư sẽ cảm thấy hoang mang, lo lắng và muốn bán nhanh cổ phiếu.
Điều này sẽ ảnh hưởng đến thị trường nói chung. Khi đó, giá giao dịch cổ phiếu trên thị trường có thể bị đẩy xuống 700 đồng so với mức 1.100 đồng như trước đây.
Tuy nhiên, về bản chất, doanh nghiệp vẫn có giá trị 110 tỷ đồng. Số lượng cổ phiếu đang lưu hành vẫn là 100 triệu và giá trị thực vẫn là 1.100 đồng/cổ phiếu. Đây là cơ hội cho những ai biết giá trị thực của cổ phiếu. Nếu bạn mua với giá 700 đồng/cổ phiếu, bạn sẽ lãi: (1.100-700)/700 = 57%.
Vậy đó, nếu nhà đầu tư chỉ nhìn vào giá giao dịch trên thị trường mà không tìm hiểu giá trị thực của cổ phiếu thì cuối cùng nhà đầu tư sẽ bị bỏ lỡ cơ hội đầu tư sinh lời.
Tuy nhiên, việc xác định giá trị thực cần rất nhiều nỗ lực, thời gian và kiến thức chuyên môn. Đó là lý do mà nhiều nhà đầu tư mới thường lười tìm hiểu hoặc phó mặc tiền của mình cho những kẻ “lừa đảo”, hay những kẻ lừa đảo,… Tất cả đều là những cái bẫy khiến 90% nhà đầu tư trên thị trường thua lỗ.
Tóm lại, khi đầu tư cổ phiếu, chúng ta phải biết giá trị thực và chạy theo nó để đầu tư. Mọi thứ khác chỉ là phụ trợ.
Chọn cổ phiếu theo 2 cách
Bước đầu hiểu được bản chất thị trường và cách xác định giá trị cổ phiếu khi mua đã phần nào giúp bạn đạt được một nửa thành công trong việc đầu tư dù với số vốn nhỏ hay lớn. Bước tiếp theo là lựa chọn cổ phiếu và bạn có 2 cách:
Cách 1: Trau dồi khả năng và đầu tư cho bản thân
- Siêng năng đọc sách đầu tư, báo cáo tài chính, báo cáo thường niên của cổ phiếu.
- Đi thực tế tham quan nhà máy, xí nghiệp,…
- Đi họp đại hội đồng cổ đông, nghiên cứu và chứng thực lời nói, đạo đức của lãnh đạo doanh nghiệp để hạn chế rủi ro bị lãnh đạo lừa đảo.
Hãy đối xử với bản thân như một nhà đầu tư chuyên nghiệp thực sự và dành phần lớn thời gian của bạn để tìm hiểu và nghiên cứu để chọn ra một hoặc một nhóm cổ phiếu đảm bảo cho bạn mức sinh lời trung bình dài hạn là 15%/năm.
Phương án 2: Ủy thác cho công ty quản lý quỹ
Nếu không đủ năng lực và kiến thức chuyên sâu để lựa chọn cổ phiếu, bạn có thể ủy thác số tiền đầu tư cho công ty quản lý quỹ.
Công ty quản lý quỹ là tập hợp các nhà đầu tư và nhà nghiên cứu chuyên về chứng khoán. Họ là những người có kinh nghiệm, biết đánh giá cổ phiếu, kiểm tra tính minh bạch của lãnh đạo và doanh nghiệp. Đồng thời, họ sẽ có sự nhạy cảm và khả năng đánh hơi rủi ro cao.
Do đó, đối với các công ty quỹ hoạt động tốt, hiệu suất đầu tư của họ thường cao hơn 2-3% so với VNIndex, tức là khoảng 17-18%/năm. Thật hấp dẫn phải không?
Vì vậy, để lựa chọn được công ty quản lý quỹ phù hợp, nhà đầu tư trẻ cần đưa ra đánh giá dựa trên các tiêu chí sau:
- Công ty có triết lý đầu tư rõ ràng không?
- Công ty có công khai minh bạch quy trình lựa chọn cổ phiếu không?
- Làm việc có chuyên nghiệp không?
- Hiệu suất đầu tư trong quá khứ của công ty là gì?
- Quan trọng nhất, họ có phải là nhà quản lý quỹ phòng hộ có đạo đức không?
Khi tìm hiểu và cảm thấy mọi thứ phù hợp với mình, bạn có thể yên tâm mua chứng chỉ quỹ đầu tư mà công ty phát hành và chờ đợi kết quả. Đây giống như một khoản đầu tư thụ động.
Kết luận:
Để đầu tư thành công cần rất nhiều nỗ lực và cố gắng trong thời gian đầu. Nếu bạn không muốn lãng phí thời gian, hãy khôn ngoan đứng trên vai những người khổng lồ (công ty quản lý quỹ) và khiến họ làm việc cho bạn. Gián tiếp trở thành chủ sở hữu cỗ máy kiếm tiền thụ động bền vững cho chính mình.
Cuối cùng, đầu tư là kiếm tiền, đạt được mục tiêu trong cuộc sống và khiến bản thân hạnh phúc hơn. Tuy nhiên, đừng đánh mất những giá trị khác trong cuộc sống chỉ vì chạy theo tiền bạc. Đừng để việc đầu tư luôn khiến bạn căng thẳng, mệt mỏi và luôn căng thẳng về tiền bạc. Thay vào đó, hãy để khoản đầu tư trở thành “công cụ đắc lực” giúp tiền chạy đến với bạn.
Đọc thêm: EzCash.vn