Lãi suất là khái niệm quen thuộc và quan trọng trong các giao dịch tài chính. Nhưng bạn đã hiểu sự khác nhau giữa lãi suất danh nghĩa và lãi suất thực chưa? Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về hai khái niệm này để có cái nhìn rõ ràng hơn về lợi ích thực tế của chúng.
1. Lãi suất danh nghĩa là gì?
Lãi suất danh nghĩa là lãi suất được ghi trên giấy tờ hoặc hợp đồng tài chính. Ví dụ, khi bạn vay tiền từ ngân hàng, lãi suất của khoản vay được ghi trên hợp đồng và chính là lãi suất danh nghĩa của khoản vay đó. Hoặc khi bạn gửi tiền vào ngân hàng, lãi suất được ghi trên sổ tiết kiệm cũng là lãi suất danh nghĩa của khoản tiết kiệm của bạn.
Lãi suất danh nghĩa là chỉ số quan trọng trong các giao dịch tài chính, là căn cứ pháp lý cho việc tính toán chi trả chi phí và lợi nhuận thu được.
2. Lãi suất thực là gì?
Lãi suất thực là lãi suất thực tế mà bạn thu được từ khoản đầu tư, tiết kiệm hay phải trả cho một khoản vay sau khi tính đến tác động của lạm phát. Khi lạm phát tăng lên, giá cả của hàng hóa và dịch vụ cũng tăng lên, làm giảm giá trị của tiền trong tương lai. Do đó, lãi suất thực là lãi suất danh nghĩa điều chỉnh để tính toán hiệu ứng của lạm phát.
Lãi suất thực là một chỉ số quan trọng để tính toán chi phí thực tế của việc đầu tư, tiết kiệm hoặc vay tiền và có thể giúp người đi vay hoặc cho vay tiền đưa ra quyết định tài chính chính xác hơn.
3. So sánh lãi suất thực và lãi suất danh nghĩa
3.1 Bản chất
Lãi suất thực là lợi nhuận thực tế mà bạn kiếm được từ khoản tiền gửi tiết kiệm, đầu tư hoặc phải trả cho một khoản vay sau khi đã tính đến lạm phát. Ngược lại, lãi suất danh nghĩa sẽ không đề cập đến lạm phát.
3.2. Đặc điểm
Lãi suất danh nghĩa mang tính chất lý thuyết và tham khảo hơn, trong khi lãi suất thực phản ánh chân thật giá trị của khoản đầu tư trong thực tế do tính toán đến yếu tố lạm phát. Chính vì vậy, khi tính toán hiệu quả đầu tư, lãi suất thực được quan tâm nhiều hơn là lãi suất danh nghĩa.
Lãi suất danh nghĩa được đề cập cụ thể, chính xác và thống nhất trong các giao dịch tài chính như vay vốn, tiết kiệm, đầu tư. Trong khi đó, lãi suất thực sẽ được xác định khác nhau do kỳ vọng về tỷ lệ lạm phát khác nhau giữa các nhà đầu tư.
Lãi suất danh nghĩa luôn dương, nhưng lãi suất thực có thể dương hoặc âm. Trường hợp lãi suất thực âm xảy ra khi tỷ lệ lạm phát cao hơn lãi suất danh nghĩa, điều này có nghĩa là khoản đầu tư của bạn đang bị lỗ về mặt giá trị.
3.3. Công thức tính lãi suất danh nghĩa và lãi suất thực
Công thức đơn giản để tính lãi suất danh nghĩa là mức lãi suất được ghi trên các giấy tờ giao dịch. Còn đối với lãi suất thực, có 2 công thức được dùng để tính toán dựa trên lãi suất danh nghĩa và tỷ lệ lạm phát:
- Công thức chính xác: (1 + r)(1 + i) = (1 + R)
- Công thức đơn giản: Lãi suất thực = Lãi suất danh nghĩa – Tỷ lệ lạm phát
Kết quả cho ra giữa hai công thức không chênh lệch quá nhiều, do đó công thức đơn giản thường được sử dụng nhiều hơn trong đời sống hàng ngày.
Mối quan hệ giữa lãi suất danh nghĩa và lãi suất thực
Mối quan hệ giữa lãi suất danh nghĩa và lãi suất thực được thể hiện qua sự ảnh hưởng của lạm phát. Lãi suất thực sẽ tỉ lệ nghịch với tỷ lệ lạm phát. Tuy nhiên, tỷ lệ lạm phát thực tế và dự kiến có thể khác nhau, vì vậy chúng ta không thể xác định chính xác trước được lãi suất thực tế là bao nhiêu.
Trong thực tế, các nhà đầu tư và bên cho vay thường căn cứ vào tỷ lệ lạm phát dự kiến và lợi nhuận kỳ vọng để tính toán lãi suất danh nghĩa áp dụng cho các hợp đồng và giao dịch tài chính.
Gửi tiết kiệm qua ứng dụng app MyVIB 2.0
Nền kinh tế luôn tồn tại lạm phát, làm giá trị đồng tiền giảm đi theo thời gian. Để ngăn chặn tình trạng này, việc gửi tiết kiệm là một giải pháp nhanh chóng và đơn giản. Và hiện nay, gửi tiết kiệm trực tuyến đã trở nên dễ dàng hơn với sự hỗ trợ của các ứng dụng ngân hàng di động.
Ứng dụng Mobile banking MyVIB 2.0 của Ngân hàng Quốc Tế Việt Nam (VIB) là một ví dụ điển hình. Bên cạnh mức lãi suất cạnh tranh và biểu lãi suất tiết kiệm thường xuyên được cập nhật, MyVIB 2.0 còn thường xuyên triển khai các chương trình ưu đãi lãi suất dành riêng cho khách hàng của VIB khi gửi tiết kiệm trực tuyến ngay trên ứng dụng.
Lãi suất được ngân hàng và tổ chức tín dụng chi trả chính là lãi suất danh nghĩa. Tuy nhiên, bạn có thể tính toán lãi suất thực dựa trên công thức đã nêu. Số liệu về tỷ lệ lạm phát thường được cơ quan nhà nước công bố và bạn có thể sử dụng số liệu này để tham khảo.
Nếu bạn quan tâm đến gửi tiết kiệm một cách an toàn và tiện lợi, hãy trải nghiệm ứng dụng MyVIB 2.0 ngay hôm nay để tận hưởng mức lãi suất hấp dẫn và các ưu đãi đặc biệt từ VIB.
Xem thêm: Hướng dẫn làm thẻ ngân hàng Online trong 5 phút với ứng dụng MyVIB 2.0, Nạp 4G tốc độ cao với ưu đãi hấp dẫn trên Mobile Banking MyVIB 2.0.
Điều khoản và điều kiện áp dụng.