Đảo nợ là gì? Quy định pháp luật về việc vay đảo nợ
Đảo nợ là gì? Quy định pháp luật về việc vay đảo nợ

Đảo nợ là một thuật ngữ phổ biến trong lĩnh vực ngân hàng, thu hút sự quan tâm của nhiều người. Tuy nhiên, đối với những người không chuyên về lĩnh vực này, đảo nợ là một khái niệm mới và dễ dẫn đến nhầm lẫn với các khái niệm khác về vay vốn. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về đảo nợ là gì và xem xét liệu việc vay đảo nợ có vi phạm pháp luật hay không.

Vay đảo nợ là gì?

Đảo nợ là một hình thức mà ngân hàng giải ngân một hợp đồng mới để trả nợ cho hợp đồng cũ. Theo quy định tại Nghị định 94/2018/NĐ-CP, việc đảo nợ là huy động nguồn vốn mới nhằm trả trước một phần hoặc toàn bộ khoản nợ cũ đã được vay trước đó.

Ví dụ cụ thể về vay đảo nợ: Công ty A đã vay một khoản nợ 10 tỷ từ Ngân Hàng với thời hạn 1 năm. Tuy nhiên, sau khi đến thời hạn 1 năm, công ty không có đủ tiền để thanh toán khoản nợ đó vì thua lỗ.

Công ty lo sợ rằng Ngân Hàng sẽ xem khoản nợ 10 tỷ này là nợ xấu và thu hồi tài sản của công ty. Vì vậy, công ty quyết định vay một khoản nợ khác 10 tỷ từ bên ngoài để trả cho Ngân Hàng và chấm dứt khoản nợ 10 tỷ ban đầu.

Tiếp theo, công ty A tiếp tục thực hiện một khoản vay mới trị giá 10 tỷ tại Ngân Hàng và sử dụng số tiền đó để trả nợ cho bên ngoài. Nhờ đó, thời hạn vay vốn của công ty A được gia hạn thêm 1 năm.

Ngân hàng có được phép cho vay đảo nợ không?

Theo quy định về vay vốn của Ngân hàng Nhà nước, việc vay đảo nợ bị cấm tại các tổ chức tín dụng. Tuy nhiên, trong thực tế, vay đảo nợ vẫn diễn ra khá phổ biến do chưa có quy định pháp luật rõ ràng trong những năm qua. Từ ngày 15/3/2017, khi Thông tư số 39/2016/TT-NHNN có hiệu lực, hình thức vay đảo nợ chính thức bị nghiêm cấm trừ một số trường hợp ngoại lệ được phép thực hiện.

Theo quy định của pháp luật theo thông tư 39/2016/TT-NHNN, việc đảo nợ tại các ngân hàng là vi phạm pháp luật, trừ khi:

  • Người vay sử dụng số tiền từ khoản vay mới để trả lãi suất phát sinh trong thi công, xây dựng công trình. Trong đó, chi phí lãi suất vay tiền đã được tính trong dự toán xây dựng và được cấp phép hoặc phê duyệt bởi cơ quan có thẩm quyền theo quy định pháp luật.
  • Người vay sử dụng khoản vay mới để trả nợ đối với các trường hợp: vay vốn phục vụ kinh doanh; thời hạn vay không vượt quá thời hạn của khoản vay cũ; khoản vay chưa thực hiện cơ cấu thời hạn trả nợ.

Quy định về đảo nợ của Ngân hàng Nhà nước

Cho đến nay, Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước vẫn chưa có quy định rõ ràng về hình thức vay đảo nợ, ngay cả trong quy chế cho vay theo Quyết định số 1627/2001/QĐ-NHNN đã được ban hành.

Trong các quyết định, thông tư sửa đổi và các điều khoản bổ sung, chỉ nhắc lại nguyên tắc: Hình thức vay đảo nợ và tổ chức tín dụng phải tuân theo quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. “Hành vi vay đảo nợ không tuân thủ quy định pháp luật sẽ bị xử phạt” theo Nghị định số 202/2004/NĐ-CP. Vì vậy, việc vay đảo nợ vẫn chưa có cơ sở pháp lý rõ ràng.

Các thủ tục đảo nợ ngân hàng

Việc vay đảo nợ ngân hàng thường không được thực hiện công khai, do đó các thủ tục vay đảo nợ tại các ngân hàng sẽ được đăng ký theo hồ sơ đáo hạn khoản vay để làm khoản vay mới.

Tùy thuộc vào ngân hàng và tổ chức tài chính mà bạn chọn để thực hiện vay đảo nợ, sẽ có yêu cầu thủ tục và giấy tờ riêng. Nhưng về cơ bản, có các loại giấy tờ sau:

  • Giấy tờ cá nhân (thẻ căn cước công dân, chứng minh nhân dân, sổ hộ khẩu, giấy đăng ký kết hôn hoặc chứng nhận độc thân…).
  • Bản sao hồ sơ vay vốn ngân hàng.
  • Các giấy tờ photo công chứng, chứng thực về tài sản thế chấp như sổ đỏ, giấy đăng ký ô tô…
  • Nếu bạn là doanh nghiệp vay vốn, bạn cần chuẩn bị đầy đủ giấy tờ như giấy đăng ký kinh doanh, giấy phép thành lập công ty, con dấu…
  • Hợp đồng thế chấp tài sản và giấy ghi nợ…

Các hình thức cho vay đảo nợ

Mặc dù Ngân hàng Nhà nước nghiêm cấm vay đảo nợ, nhưng thực tế vẫn có nhiều tổ chức và cá nhân lách luật. Ngoài ra, để tránh trích lập dự phòng cho ngân hàng và hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn, bộ phận tín dụng phải đảo nợ cho khách hàng một cách hợp lý và đảm bảo an toàn. Hiện nay, có một số hình thức cho vay đảo nợ như sau:

Đảo nợ cùng một ngân hàng

Ngân hàng tránh việc tiền ra khỏi ngân hàng bằng cách cho khách hàng vay thông qua một pháp nhân khác. Sau đó, khách hàng chuyển khoản tiền mới vay này để trả nợ cho khoản vay cũ tại cùng ngân hàng đó.

Vay từ dịch vụ bên ngoài

Đây là hình thức sử dụng nguồn vốn từ dịch vụ bên ngoài với lãi suất cao để trả hết khoản nợ đã vay trước đó trong ngân hàng. Sau đó, ngân hàng sẽ làm hồ sơ cho vay mới và khách hàng dùng khoản tiền này để trả lại dịch vụ đã vay bên ngoài. Đây là một trong những hình thức đảo nợ phổ biến nhất hiện nay, chẳng hạn như vay nóng, vay các hình thức tín dụng đen,… để trả nợ đã vay trước đó trong ngân hàng.

Chuyển khoản vay từ ngân hàng này sang một ngân hàng khác

Ngoài ra, khách hàng còn có thể chuyển khoản khoản nợ từ ngân hàng này sang ngân hàng khác với lãi suất vay thấp hơn.

Ưu điểm và nhược điểm của đảo nợ

Ưu điểm

  • Một lợi ích đáng kể của việc đảo nợ là khoản nợ của ngân hàng và doanh nghiệp vẫn được xem là nợ tốt sau khi thực hiện đảo nợ. Đôi khi, một khoản nợ được đánh giá là nợ xấu, nhưng sau khi đảo nợ và cơ cấu lại thời hạn trả nợ, nó vẫn được coi là nợ ít xấu.
  • Sau khi đảo nợ, khách hàng vẫn có thể được vay vốn với lãi suất thấp.
  • Hình thức vay đảo nợ giúp doanh nghiệp hoặc cá nhân vượt qua khó khăn tài chính ở một số giai đoạn. Việc kéo dài thời gian trả nợ giúp doanh nghiệp nhanh chóng hoạt động kinh doanh tốt trở lại.

Nhược điểm

  • Hình thức đảo nợ có rủi ro về trách nhiệm dân sự và hình sự. Nếu không tuân thủ quy định pháp luật, việc vay đảo nợ có thể bị xem là vi phạm pháp luật và chịu trách nhiệm trước pháp luật.
  • Rủi ro về nợ xấu: Nếu việc vay đảo nợ không được kiểm soát chặt chẽ, nợ có thể tiếp tục tăng lên khi khách hàng không đủ khả năng trả nợ. Điều này dẫn đến các khoản nợ đã được đảo nợ trở thành nợ xấu và gây rủi ro cho người vay.
  • Không phản ánh chính xác tình hình tài chính và kinh tế của doanh nghiệp: Việc đảo nợ giúp che giấu một phần nợ xấu hoặc nợ quá hạn. Điều này khiến quản lý không thể nắm bắt được tình hình thực tế của tài chính và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Vì vậy, tình hình kinh tế chung không được phản ánh chính xác.

Các cá nhân và doanh nghiệp có thể thực hiện việc đảo nợ khi đảm bảo rằng khoản vay mới sẽ thành công. Hiện nay, vay đảo nợ là một hình thức được nhiều người sử dụng. Tuy nhiên, vay đảo nợ cũng chứa đựng nhiều rủi ro cao cho người vay cũng như ngân hàng. Vì vậy, trước khi đưa ra quyết định, hãy tìm hiểu kỹ về các hình thức đảo nợ hiện có trên thị trường.

Một lời nhắn tới bạn: Nếu bạn quan tâm đến các dịch vụ vay tiền nhanh và chắc chắn, hãy ghé thăm EzCash.vn để biết thêm thông tin chi tiết.

Banner 5K

By Thai Anh

Hỗ trợ bạn đọc có thêm nhiều kiến thức vay vốn. Giúp mọi người có thể giải quyết các vấn đề tài chính trong cuộc sống thường ngày.