Việt Nam đang chứng kiến sự bùng nổ của thương mại điện tử, không chỉ trong các mô hình truyền thống như B2C, B2B và C2C, mà còn trong những mô hình mới như O2O, G2C và G2B. Điều này tạo ra một tình hình cạnh tranh sôi động và đồng thời làm tăng nhu cầu về các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt.
Tuy nhiên, tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt trong thương mại điện tử vẫn còn thấp, đặc biệt là trong việc sử dụng thanh toán điện tử thông qua các trung gian thanh toán hoặc ứng dụng thanh toán. Thông thường, các giao dịch thanh toán không thông qua các tổ chức trung gian thanh toán như chuyển khoản ngân hàng, gửi tiền mặt qua quầy giao dịch hay bưu điện chiếm tỷ lệ cao. Điều này đồng nghĩa với việc tiềm ẩn những rủi ro cho người tiêu dùng, bởi họ có thể không nhận được hàng hoặc dịch vụ như mong đợi và không được bảo vệ trong các giao dịch này.
Việc thanh toán bằng tiền mặt vẫn phổ biến do thói quen mua sắm của người tiêu dùng và niềm tin chưa cao vào hạ tầng thanh toán điện tử. Hơn nữa, các biện pháp bảo vệ người tiêu dùng và người bán hàng trong giao dịch sử dụng các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt cũng chưa được đồng bộ và nhất quán.
Trong thực tế, chỉ có một hình thức thanh toán đảm bảo đã ra đời tại Việt Nam, đó là thanh toán tạm giữ thông qua tài khoản ví điện tử của người dùng hoặc được tạm giữ bởi các sàn giao dịch thương mại điện tử. Tuy nhiên, việc này cũng mang theo một số rủi ro do dòng tiền trong ví điện tử không được đảm bảo bởi ngân hàng hay tổ chức quản lý nhà nước.
Nhằm thúc đẩy mục tiêu thanh toán không dùng tiền mặt trong thương mại điện tử, Bộ Công Thương đã đề ra kế hoạch phát triển thương mại điện tử giai đoạn 2014-2020. Mục tiêu của kế hoạch này là đạt tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt đạt 50% trong thương mại điện tử vào năm 2025, trong đó thanh toán thông qua các tổ chức trung gian chiếm 80%.
Để đạt được mục tiêu này, Trung tâm Tin học và Công nghệ số, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương đã triển khai nhiều giải pháp và hạ tầng mới. Một trong số đó là hệ thống thanh toán thương mại điện tử quốc gia KeyPay, một giải pháp thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt. Hệ thống này giúp chuyển tiền qua tài khoản ngân hàng thuộc công ty cung cấp dịch vụ ví điện tử hoặc công ty sàn thương mại điện tử.
Bên cạnh đó, Bộ Công Thương cũng đang nghiên cứu và triển khai hệ thống thanh toán đảm bảo trong thương mại điện tử theo phương án trọng tài thương mại. Mục tiêu của hệ thống này là bảo vệ cả người tiêu dùng lẫn người bán hàng trong các giao dịch không dùng tiền mặt.
Trung tâm Tin học và Công nghệ số dự định sẽ ra mắt hệ thống đảm bảo giao dịch trong thương mại điện tử trong thời gian tới. Hệ thống này sẽ tập trung vào việc bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và các bên tham gia giao dịch trực tuyến, nhằm tăng cường sử dụng thanh toán điện tử thông qua giao dịch bảo mật và giảm tỷ lệ thanh toán khi nhận hàng (COD). Đồng thời, hệ thống cũng giúp tăng độ tin cậy và thúc đẩy gia tăng giao dịch, giải quyết tranh chấp với pháp lý rõ ràng và bảo vệ lợi ích cho cả bên mua hàng và bên bán hàng.
Với những giải pháp và hạ tầng mới này, việc thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt trong ngành thương mại điện tử sẽ một bước tiến xa hơn. Người tiêu dùng và doanh nghiệp sẽ có môi trường mua bán trực tuyến an toàn và tin cậy hơn, đồng thời góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của thương mại điện tử tại Việt Nam.
EzCash.vn là một nền tảng thanh toán trực tuyến uy tín và an toàn. Truy cập https://ezcash.vn để biết thêm thông tin.