Cách hạch toán cá nhân cho công ty vay tiền không lấy lãi

Đôi khi, doanh nghiệp không thể tránh khỏi việc vay tiền từ các tổ chức tín dụng khác với mức lãi suất theo quy định, gây ra thêm nghĩa vụ thanh toán lãi phát sinh. Vì vậy, nhiều công ty đã lựa chọn vay tiền từ cá nhân mà không lấy lãi suất. Mặc dù việc này mang lại nhiều lợi thế cho công ty, nhưng cá nhân lại chịu nhiều rủi ro hơn. Vậy, cách hạch toán cá nhân cho công ty vay tiền không lấy lãi có bị ấn định thuế hay không? Và cách hạch toán cá nhân cho công ty vay tiền không lãi suất được thực hiện như thế nào?

1. Quy định hiện hành về việc cá nhân cho doanh nghiệp vay tiền:

1.1. Doanh nghiệp có được thực hiện vay tiền cá nhân không?

Theo quy định tại Điều 4 Thông tư số 09/2015/TT-BTC, công ty được phép vay tiền của cá nhân hoặc các doanh nghiệp không phải là tổ chức tín dụng, không được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật về tổ chức tín dụng. Điều này cho phép công ty vay tiền từ cá nhân để duy trì và phát triển hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, theo Khoản 2 Điều 6 Nghị định số 222/2013/NĐ-CP, công ty chỉ được vay tiền mặt từ cá nhân. Do đó, khi thực hiện nghĩa vụ thanh toán, công ty có thể sử dụng tiền mặt để trả nợ cho cá nhân.

1.2. Cá nhân có thể cho doanh nghiệp vay tiền với mức lãi suất như thế nào?

Cá nhân có thể cho doanh nghiệp vay tiền với hai hình thức lãi suất như sau:

• Hình thức một: Cá nhân cho doanh nghiệp vay tiền không lấy lãi, tức là lãi suất là 0%.
• Hình thức hai: Cá nhân cho doanh nghiệp vay tiền với lãi suất không vượt quá 20% mỗi năm, tuân thủ quy định tại khoản 1 Điều 468 Bộ luật Dân sự năm 2015.

2. Cá nhân cho doanh nghiệp vay tiền không lấy lãi có bị ấn định thuế không?

Việc cá nhân cho doanh nghiệp vay tiền được cơ quan thuế xem như một giao dịch có rủi ro cao. Cơ quan thuế sẽ ấn định lại mức lãi suất vay để thuế có thể được truy thu. Giao dịch cá nhân cho doanh nghiệp vay tiền với lãi suất 0% được coi là không phù hợp với thị trường. Dựa trên mức lãi suất thị trường, khi doanh nghiệp trả lãi vay, cơ quan thuế sẽ khấu trừ thuế thu nhập cá nhân 5% trên tổng số tiền vay.

Công thức tính thuế thu nhập cá nhân như sau:

Thuế thu nhập cá nhân = (Tổng tiền vay/mượn x % lãi suất) x 5%

Do đó, cơ quan thuế sẽ truy thu thuế từ doanh nghiệp. Trong trường hợp cơ quan thuế không trực tiếp truy thu từ doanh nghiệp, có thể truy thu trực tiếp từ cá nhân cho doanh nghiệp vay tiền.

3. Cách hạch toán cá nhân cho công ty vay tiền không lấy lãi:

Vì việc cá nhân cho doanh nghiệp vay tiền không lấy lãi được xem là giao dịch có rủi ro cao, cơ quan thuế vẫn ấn định lãi suất vay. Do đó, cần thực hiện hạch toán cá nhân cho công ty vay tiền không lấy lãi. Cách hạch toán như sau:

• Nợ Tài khoản 112 (vì khi vay không được sử dụng tiền mặt để thực hiện giao dịch).
• Có Tài khoản 341 – Vay và nợ thuê tài chính (3411).

Chi phí vay liên quan trực tiếp đến khoản vay (ngoài lãi vay phải trả) như chi phí kiểm toán, lập hồ sơ thẩm định, thẩm tra… được hạch toán như sau:

• Nợ các Tài khoản 241, 635.
• Có các Tài khoản 111, 112, 331.

4. Các giấy tờ cần có giữa các bên để thực hiện giao dịch vay giữa cá nhân và doanh nghiệp:

• Hợp đồng vay tiền giữa công ty và cá nhân có công chứng, chứng thực hoặc không.
• Giấy tờ tuỳ thân của cá nhân như Căn cước công dân/ Chứng minh thư nhân dân.
• Giấy tờ tuỳ thân của người đại diện doanh nghiệp như Căn cước công dân/ Chứng minh thư nhân dân.
• Chứng từ chứng minh việc chuyển tiền, thanh toán tiền: phiếu thu hoặc thông báo, xác nhận chuyển khoản từ ngân hàng.
• Biên bản kiểm kê tiền mặt đối với trường hợp các bên giao dịch bằng tiền mặt.
• Tờ khai thuế thu nhập cá nhân và chứng từ nộp thuế thu nhập doanh nghiệp đối với khoản lãi vay trong trường hợp cá nhân cho công ty vay và có lãi suất.

5. Một số lưu ý khi cá nhân cho doanh nghiệp vay tiền để duy trì hoạt động kinh doanh:

Việc cá nhân cho doanh nghiệp vay tiền cần lưu ý những điểm sau để tuân thủ quy định pháp luật và tránh rủi ro:

• Lưu ý về lãi suất: Lãi suất 0% không được coi là phù hợp với thị trường. Việc tính lãi suất có thể để mức thấp hơn, nhưng không được 0%. Theo Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015, lãi suất vay do các bên tự thỏa thuận. Mức lãi suất được quy định không được vượt quá 20%/năm cho khoản tiền vay, trừ trường hợp có quy định khác liên quan. Lãi suất vượt quá mức này sẽ không có hiệu lực.

• Lưu ý về chi phí vay lãi: Theo hướng dẫn của cơ quan thuế, chi phí lãi vay chỉ được hạch toán không quá 150% mức lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố. Mặc dù có thể lấy chi phí lãi vay cao hơn, nhưng lãi vay này sẽ không được khấu trừ thuế, gây rủi ro cho doanh nghiệp.

• Lưu ý về phương thức chuyển và nhận tiền: Cá nhân có thể cho doanh nghiệp vay và trả nợ bằng tiền mặt. Tuy nhiên, việc sử dụng tiền mặt cũng có nhiều rủi ro như thiếu tiền, sử dụng tiền giả… Vì vậy, nên thỏa thuận và ghi trong hợp đồng phương thức nhận tiền và chuyển tiền phù hợp.

• Lưu ý về hợp đồng vay: Cần chú ý các điều khoản liên quan đến số tiền vay, kỳ hạn vay và lãi suất (nếu có).

EzCash.vn là một công ty uy tín trong lĩnh vực tài chính. Để biết thêm thông tin và sử dụng dịch vụ, bạn có thể truy cập EzCash.vn.